FT8 ve FT4’te Ustalık Sınıfı: Sinyalinizi Zirveye Taşıyacak İnce Ayarlar

​Serimizin önceki yazılarında FT8 ve FT4’ün ne olduğunu, nasıl kurulduğunu konuştuk. Artık yazılımınız çalışıyor ve şelale (waterfall) akıyor. Ancak iş sadece kurulumla bitmiyor.
​Bazen 100 Watt basmanıza rağmen cevap alamazsınız, bazen de 5 Watt ile dünyanın öbür ucuna ulaşırsınız. Aradaki fark “şans” değil, ince ayarlardır.
​İşte istasyonunuzu bir “DX Mıknatısına” dönüştürecek, tecrübeyle sabit püf noktaları:
​1. Altın Kural: ALC’yi Sıfırlayın (Sinyalinizi Kirletmeyin!)
​Dijital modlarda yapılan en büyük hata, “Daha çok ses, daha çok güç demektir” yanılgısıdır. Bilgisayardan telsize giden ses seviyesini çok açarsanız, telsiziniz sinyali kırpar ve bozar (Overdriving).
​Neden Kötü?
​Sinyaliniz bozulur (Distortion), karşı taraf sizi çözemez.
​Bantta “Harmonik” yayarsınız; yani tek bir çizgi olmanız gerekirken, sağınızdaki ve solunuzdaki istasyonların üzerine taşar, onları engellersiniz. Buna “Splatter” denir ve amatörler arasında hiç sevilmezsiniz.
​Çözüm:
Bilgisayarınızın ses çıkışını (PWR slider), telsizinizin ekranındaki ALC (Automatic Level Control) göstergesi hiç kıpırdamayacak veya çok az kıpırdayacak seviyeye kadar kısın. Temiz bir 30 Watt, bozuk bir 100 Watt’tan çok daha uzağa gider!
​2. Windows Ses Ayarları Tuzağı
​Bilgisayarınızdaki “sistem sesleri” FT8 operasyonunuzun baş düşmanıdır.
​Sessize Alın: Telsize giden ses kartı (USB Audio Codec) dışındaki tüm Windows seslerini kapatın. Yanlışlıkla bir YouTube videosu açtığınızda veya Windows hata sesi verdiğinde, bu sesin telsizden havaya gitmesini istemezsiniz.
​Efektleri Kapatın: Ses kartı özelliklerinden “Enhancements” (Geliştirmeler) sekmesine gidin ve “Disable all sound effects” kutucuğunu işaretleyin. FT8 saf ses ister, “Bass Boost” değil.
​3. “Hold Tx Freq” ve Doğru Yer Seçimi
​WSJT-X ekranında “Hold Tx Freq” kutucuğu varsayılan olarak işaretli değildir. Ancak bunu işaretlemenizi şiddetle öneririm.
​Neden? Eğer bu işaretli değilse, birine cevap verdiğinizde yazılım sizin frekansınızı otomatik olarak o kişinin frekansına kaydırır. Eğer o frekans kalabalıksa, başkasının üzerine çıkarsınız (QRM yaparsınız).
​Strateji: Şelaleye bakın, kimsenin olmadığı boş bir kanal (temiz bir sütun) bulun ve oraya yerleşin. Çağrı yaparken de, cevap verirken de hep o temiz şeritte kalın. Bırakın karşı taraf sizi bulsun (ki bulacaktır).
​4. Split (Yarık) Operasyon: “Fake It” Modu
​Telsizinizin filtrelerinin en verimli olduğu yer, genelde ses bandının ortasıdır (1500 Hz civarı). Eğer şelalenin en kenarlarında (örneğin 200 Hz veya 2800 Hz) gönderme yaparsanız, ses harmonikleri oluşabilir.
​Ayarı: WSJT-X ayarlarında “Radio” sekmesine gidin ve Split Operation kısmını “Rig” veya “Fake It” olarak seçin.
Bu özellik, siz gönderme yaparken telsiz frekansını otomatik olarak çok az kaydırır, böylece ses frekansınız her zaman telsizin en verimli olduğu “tatlı nokta”da (sweet spot) kalır.
​5. Filtreleri Genişletin
​Normalde SSB konuşurken dar filtreler (2.4 kHz) iyidir çünkü gürültüyü keser. Ancak FT8’de banttaki (3 kHz’lik alanın tamamındaki) herkesi duymak istersiniz. Telsizinizin filtre genişliğini (Bandwidth) 3.0 kHz veya daha üzerine (telsiziniz izin veriyorsa) açın. Yoksa şelalenin kenarındaki istasyonları sağır gibi duymazsınız.
​6. PSKReporter: Sizi Kimler Duyuyor?
​Sinyalinizin nereye gittiğini görmek için “CQ” çağrısı yaptıktan sonra pskreporter.info sitesine girin. Çağrı işaretinizi yazın.
​Eğer haritada her yerdeydeniz, harika!
​Eğer kimse sizi duymuyorsa; önce saatinizi, sonra anteninizi ve güç ayarlarınızı kontrol edin.
​Son Söz: Sabır ve Nezaket
​FT8 bir bilgisayar oyunu gibi görünse de, arkasında gerçek insanlar ve fizik kuralları var. Temiz bir sinyal, doğru zamanlama ve biraz sabırla, QRP (düşük) güçlerde bile dünyanın çevresini dolaşabilirsiniz.
​Unutmayın: Amatör telsizcilikte en iyi amplifikatör, iyi ayarlanmış bir antendir; en iyi işlemci ise sabırlı bir operatördür.
​73 ve Bol DX’ler!